Kunnen zwangere vrouwen en moeders klachtenvrij trainen in jouw sportschool?
Kunnen zwangere vrouwen en moeders klachtenvrij trainen in jouw sportschool? Is het een plek waar vrouwen rondom de zwangerschap de aandacht krijgen die ze verdienen? Wist je dat 15% tot 30% van de moeders die voor de eerste keer bevallen zijn last hebben van urine incontinentie? En dat 50% van de vrouwen die vaginaal bevallen verlies hebben van kracht en ondersteuning in de bekkenbodem? Deze klachten willen we liever voorkomen dan genezen. Als je de 10 stappen hieronder volgt wordt jouw sportschool een plek waar moeders veilig, verantwoord en met veel plezier kunnen sporten rondom de zwangerschap.
1. Kom er achter of iemand moeder is
No brainer! Wanneer een deelnemer zwanger is krijg je dat wel te horen. Sterker nog, als trainer ben jij vaak één van de eerste die dit hoort. Maar weet jij ook of jouw klanten (oudere) kinderen hebben? Vraag bij de intake altijd naar kinderen en de leeftijd. Doe dit ook bij een proeflesser in je groepsles. Als je alleen vraagt naar blessures is de kans klein dat iemand zal vertellen dat ze 3 maanden geleden bevallen is. Terwijl deze informatie wel enorm belangrijk is voor jou om te weten.
2. Zijn er restklachten van de zwangerschap of bevalling?
Veel vrouwen kampen met klachten die nog te maken hebben met de zwangerschap en/of de bevalling. Denk aan: bekkenpijn, rugklachten, incontinentie, een verzakking of een diastase. Je komt hier alleen achter als je er specifiek naar vraagt. Maak de vragen concreet. Dus niet “heb je last van incontinentie?” maar “plas je wel eens in je broek als je springt, rent of niest?” Vrouwen denken soms dat bepaalde klachten er gewoon bij horen en zullen ze dan niet noemen. Ook leggen ze soms de link niet naar de zwangerschap of bevalling.
3. Hoe gaat het mentaal met de moeder?
Hoe is de psychische gesteldheid van jouw klant? Slaapt ze voldoende, hoe zit het met stress, hoe voelt ze zich en waarom wil ze sporten? Het leven van een moeder is druk en hectisch en bij een intakegesprek is het belangrijk ook aandacht te hebben voor deze aspecten van haar leven. Werken met zwangere vrouwen of moeders vraagt veel flexibiliteit van jou als trainer. Jij kunt een training geprogrammeerd hebben maar het kan zijn dat deze niet aansluit bij de behoefte van die dag. Snel schakelen en persoonlijk contact is hierbij belangrijk.
4. Hoe gaat het met de buikspieren?
Doe een diastase check. Voordat jouw klant weer mee kan doen aan de training wil jij weten wat de stand van zaken met de buikspieren is. Een diastase is de wijking van de rechte buikspieren. Het bindweefsel (de linea alba) komt op rek te staan tijdens de zwangerschap en dit hersteld niet in alle gevallen weer vanzelf. Ook wanneer jouw klant kinderen heeft die al ouder zijn wil je dit controleren. De kans is namelijk groot dat het nog nooit gedaan is. Om jouw klant verantwoord te kunnen begeleiden wil jij weten hoe ver is ze in haar herstel. Op deze informatie kun jij je trainingsprogramma of adviezen baseren.
5. Kan ze connectie maken met de bekkenbodem?
Ook de bekkenbodem behoeft aandacht voordat iemand start met trainen na de bevalling. Na een vaginale bevalling is de bekkenbodem geblesseerd. Deze spieren zijn wel tot 170% opgerekt geweest en soms zit er een scheur of knip in. Herstel kan 9-12 maanden in beslag nemen. Besteed in je training aandacht aan de bekkenbodemspieren. Kan ze de spieren voelen bij aanspanning? Kan ze de bekkenbodem ook ontspannen? Lukt het om dit te doen op de ademhaling? Bij twijfels stuur je door naar een geregistreerde bekkenfysiotherapeut.
6. Zijn er houdingscompensaties?
Een goede houding is altijd belangrijk bij het trainen maar met de doelgroep zwangere vrouwen en moeders besteed je hier extra aandacht aan. Wees alert op veel voorkomende compensaties zoals een anterior pelvic tilt (voorover gekanteld bekken) of een posterior pelvic tilt (achterover gekanteld bekken). Na de bevalling zie je ook vaak een rib flare (uitstekende ribben). Deze compensaties ontstaan vaak in de zwangerschap en kunnen klachten veroorzaken. Doe een houdingsanalyse en leer je klanten goed bewegen.
7. Kent ze de rode vlaggen?
Tijdens het sporten is het belangrijk dat jouw klant géén pijn heeft, geen urineverlies of een drukkend zwaar gevoel heeft bij de bekkenbodem. Ook blijft de buik ‘plat’ en ontstaat er geen tuut op de buik. Wanneer deze dingen wel gebeuren is het belangrijk dat ze je daarvan op de hoogte brengt. Jij kunt dan inschatten of het nodig is om de training aan te passen en een bezoek aan de bekkenfysio te brengen.
8. Werk je samen met een geregistreerde bekkenfysiotherapeut?
Over de bekkenfysio gesproken. Wanneer je met moeders werkt is het essentieel dat je een goede samenwerking hebt met een bekkenfysiotherapeut. Verwijs bij twijfels over klachten of voor een preventief onderzoek altijd door. Met de feedback die jij terug kijkt kun je een goed programma maken. Samenwerken met een bekkenfysio is ook erg leerzaam.
9. Hebben de trainers kennis van pre- en postnatale fitness?
Wederom een no brainer. Als er zwangere vrouwen en moeders in je sportschool rondlopen (én die kans is groot!) dan is het belangrijk dat ze terecht kunnen bij trainers met kennis van pre- en postnatale fitness. Wanneer dit niet zo is, zullen ze sneller afhaken en ergens anders gaan trainen. Moeders willen zich veilig voelen. Het is zonde om omzet mis te lopen en vaste te klanten te moeten zien gaan omdat ze zwanger raken.
10. Is er een aangepast trainingsprogramma voor de doelgroep?
Een bevalling is een blessure en herstel kost tijd. Bied een aangepast trainingsprogramma aan in deze fase. Het PowerMama Programma is een bewezen effectief programma voor tijdens en na de zwangerschap wat je aan kunt bieden in jouw sportschool. Zorg er ook voor dat jouw klanten in het bezit zijn van een postpatum herstelplan. Zodat ze thuis al aan de slag kunnen met hun herstel.
